koelemmer foto Frank Stolvoort

woensdag 28 oktober 2015

Sinaasappelschillen destilleren

Citrus sinensis var. Valencia late
Voor het oogstfeest waarmee we afgelopen zaterdag en zondag het seizoen hebben afgesloten was ik op zoek naar een restprodukt, zeg maar afval, waar olie uit te destilleren valt. Dat restprodukt had ik al gauw bedacht. Bijna ieder jaar heb ik eindexamenleerlingen die in het kader van hun profielwerkstuk sinaasappelschillen destilleren.    Uit ongeveer 400 gram schillen halen ze dan ongeveer 4 mL etherische olie.
Willem-Jan en Rose-Marie Peeters van tuinderij Peeters
De leverancier van sinaasappelschillen was al gauw gevonden. Bij Tuinderij Peeters konden we afgelopen zaterdag 4 klapkratten met sinaasappelschillen van de Valancia late ophalen. Zij hadden de schillen die die de afgelopen week overbleven bij het sinaasappelsap persen in de koeling bewaard.
Voor het vervoer van de volle en zware klapkratten heb ik mijn fietskar maar weer eens van stal gehaald.
Zondagochtend ben ik begonnen met de sinaasappelschillen te verkleinen voordat ze klaar waren om in de destilleerketel te kunnen. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan.
Het kostte me toch nog ruim anderhalf uur om de inhoud van 3 klapkratten te verkleinen. Om de opbrengst te verhogen zou fileren van de schillen nog mooier geweest zijn. Misschien een volgende keer met hulp van een aantal vrijwilligers? De etherische olie zit namelijk in het oranje deel van de schil. 
Ik kon in totaal 33 kg (!) sinaasappelsschillen in de destilleerketel kwijt. Na het plaatsen van de deksel van de ketel, het aansluiten op de koelemmer, en het afplakken kon de destillatie beginnen.
 
Het was voor mij de eerste keer dat ik de destilleerketel gevuld had met zo´n grote massa. Bij een met kruiden of naaldboomtakjes gevulde ketel kom ik doorgaans niet verder dan 18 kg. Dat verklaarde dan ook voor een deel dat het 2,5 uur (!) duurde voordat het eerste destillaat uit de koelemmer druppelde.
Het selecte gezelschap aanwezig tijdens het oogstfeest deze zondagmiddag werd zodoende in spanning gehouden. De thermometer kroop tergend langzaam omhoog. Maar hun geduld werd beloond toen de destillatie eenmaal van start ging.
tijdens de destillatie
Er verspreidde zich een heerlijk zoete oranje sinaasappellucht door de destilleerwerkplaats. Er vormde zich al snel een dikke laag etherische olie in de florentijnse vaas die ik gebruikt heb om olie en water van elkaar te scheiden.

florentijnse vaas gevuld met hydrolaat en sinaasappelolie
Na ruim één uur destilleren ben ik gestopt. Uiteindelijke resultaat: 100 mL etherische olie en plm 3 liter hydrolaat. Omdat ik erg benieuwd ben naar de kwaliteit laat ik deze olie analyseren op samenstelling en aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen. Wordt vervolgd dus.









3 opmerkingen: