Onderzoek naar de samenstelling van hydrolaten

Sinds het boek van Suzanne Catty 'Hydrosols: The Next Aromatherapy" in 2001 is verschenen is de belangstelling voor het gebruik van hydrolaten toegenomen.

In 2011 schreef ik een artikel over de samenstelling van hydrolaten: http://indekoperenketel.nl/?s=wat+is+een+hydrolaat Kort gezegd het hydrolaat dat vrijkomt bij de stoomdestillatie van planten is geen waterig aftreksel van de etherische olie. Er zitten ook wateroplosbare bestanddelen uit de plant in. 

De vorming van hydrolaat tijdens de destillatie van Lavandin

In de boeken en publicaties staat weinig tot niets te lezen over de inhoudstoffen die de verschillende hydrolaten bevatten. Interessant genoeg dus om daar achter te komen. Na nogal wat zoekwerk kwam ik een interessante blog tegen van het Canadese onderzoekinstituut Laboratoire fytochemia. De chemicus Alexis St- Gelais stuurde mij een voorbeeld van een analyse van een hydrolaat. 

Gaschromatogram vloeistof-vloeistofextractie van een hydrolaat  BRON Laboratoire fytochemie

Alexis gaf mij de volgende beschrijving van de methode die ze gebruiken om een analyse (GC MID) te kunnen uitvoeren.

We voeren een vloeistof-vloeistofextractie uit, wat betekent dat we de meeste (relatief) hydrofiele verbindingen zoals vluchtige zuren en diolen, evenals eventuele etherische olie (hydrofoob) die niet volledig zijn gedecanteerd, uit het water zullen extraheren. Dit is meestal alles wat zich in een hydrolaat bevindt, tenzij u naderhand nog iets toevoegt - de analyse is bijvoorbeeld niet geschikt voor zeer hydrofiele en niet-vluchtige stoffen zoals polyfenolen en suikers, die niet alleen in een hydrolaat te vinden zijn .

 

vloeistof-vloeistofextractie

Deze informatie gaf mij wat meer duidelijkheid over wat je kan verwachten als je een analyse laat uitvoeren van een hydrolaat. De samenstelling van de volledig water oplosbare bestanddelen zoals de polyfenolen tannine en flavonoide is met deze analyse niet te bepalen. Maar de organische verbindingen die voor een klein deel in water oplossen worden via de vloeistof-vloeistofextractie uit het hydrolaat gehaald. Daar zijn ook organische zuren bij die er voor zorgen dat hydrolaten licht zuur zijn. Alexis gaf mij een voorbeeld van de samenstelling van deze organische stoffen in een hydrolaat

ANALYSIS SUMMARY

Identification	DB-5 (mg/L**)	DB-WAX (mg/L**)	Classe
Compound 1	0.54	0.55	Aliphatic alcohol	bijvoorbeeld LINALOL
Compound 2	0.05		Aliphatic alcohol
Compound 3	1.33*	1.12	Aliphatic alcohol
Compound 4	[1.33]*	0.08	Furan	Zie bijlage
Compound 5	0.07	0.10	Aliphatic alcohol
Compound 6	0.07	0.08	Aliphatic alcohol
Compound 7	0.07		Furan
Compound 8	17.42*	0.22	Aliphatic ketone
Compound 9	[17.42]*	15.31	Aliphatic alcohol
Compound 10	0.23	0.18	Aliphatic alcohol
Compound 11	0.62	0.59	Simple phenolic	Bijvoorbeeld eugenol
Compound 12	0.05		Simple phenolic
Compound 13	1.63	1.30	Monoterpenic alcohol	Bijv   Thymol
Compound 14	0.08	0.07	Monoterpenic alcohol
Compound 15	27.15*	0.38	Monoterpenic alcohol
Compound 16	[27.15]*	26.23	Phenylpropanoid	Bijv Coumarin
Compound 17	[27.15]*	0.08	Monoterpenic alcohol
Compound 18	0.16	0.22	Simple phenolic
Compound 19	0.06	0.07	Monoterpenic alcohol
Compound 20	0.19	0.18	Simple phenolic
…	0.57	0.54	Monoterpenic alcohol
Total identified	58.31 mg/L	55.89 mg/L

*: Two or more compounds are coeluting on this column

**: As tetradecane equivalents

[xx]: Duplicate percentage due to coelutions, not taken account in the identified total

Note: no correction factor was applied

Furaan is een heterocyclische organische verbinding, met als brutoformule C4H4O.

Monoterpenolen: http://www.gielenaroma.nl/index.php?page=monoterpenolen

Het is een uittreksel van de meest voorkomende 20 soorten stoffen met type verbindingen zoals Furanen, aliphatische alcoholen, eenvoudige fenolen, monoterpeen en monoterpeen alcoholen. Wat opvalt is dat het om een heel kleine hoeveelheid, namelijk 56-58 mg per Liter gaat. 

Het aftappen van Salie-hydrolaat tijdens de destillatie

Specifiekere informatie vond ik in een uittreksel van een wetenschappelijk artikel 'Identification and absolute quantification of the major water-soluble aroma components isolated from the hydrosols of some aromatic plants.' uit 2009 van Amr E. Edris 

Hij schreef het volgende:

In deze studie werden de identiteit en de absolute hoeveelheid (mg / liter) van de belangrijkste wateroplosbare aromatische componenten uit de hydrolaten van zeven aromatische planten onderzocht. Deze planten bevatten zoete basilicum, pepermunt, groene munt, zure sinaasappel, petitgrain, citroengras, citroeneucalyptus en kruidnagel. Eugenol uit kruidnagel-hydrosol bleek de meest oplosbare component te zijn (854 mg / l hydrosol), gevolgd door d-carvon uit spearmint hydrolaat (242 mg / l) en linalool uit zowel zoete basilicum (171 mg / l) als petitgrain ( 128 mg / l) hydrolaten. Het onderzoek toonde ook aan dat de oplosbaarheid van bepaalde aromatische componenten uit verschillende hydrosolen niet hetzelfde is en waarschijnlijk afhangt van de chemische samenstelling van de essentiële etherische olie.

 

Het is mij duidelijk geworden dat het onderzoek naar hydrolaten ten opzichte van die van de etherische oliën nog in de kinderschoenen staat. Over de werking is al wel meer bekend. Zie bijvoorbeeld het artikel over Larikshydrolaat http://indekoperenketel.nl/toepassingen-van-larikshydrolaat/ Dat zou wel eens een reden kunnen zijn om volgend jaar het larikshydrolaat een keer te laten onderzoeken. Voor wie er meer over wil lezen:

http://www.phytochemia.com/en/2015/03/15/gc-analysis-part-vii-hydrosol-analysis/

Lariks, Spar en Grove Den

Sinds 2010 destilleer ik naast lavendel en andere kruiden ook naaldbomen. De ervaringen opgedaan bij de destillaties van Lariks, Spar en Grove Den hebben een prominente plek gekregen in een boek die Catharina heeft geschreven en in eigen beheer heeft laten drukken. Het boek geeft naast de destillatietechniek die we gebruiken een goed inzicht in de geneeskrachtige werking van de etherische olie en hydrolaat die we jaarlijks van deze naaldbomen uit het Chaamse bos maken.

Dit is wat Catharina schrijft als introductie voor haar vorige week verschenen boek:

Lariks, Douglasspar en Grove Den zijn makkelijk herkenbaar en gedestilleerde etherische naaldboom-olie en -hydrolaat worden gebruikt om hun gezondheidsbevorderende eigenschappen. Stoomdestilleren is het op ambachtelijke wijze en met vakmanschap etherische olie en hydrolaat uit bomen en planten halen en scheiden. Deze techniek wordt uitgebreid geïllustreerd en eenvoudig uitgelegd. Naast de biochemische processen in de boom zijn chemische analyses van de inhoudsstoffen opgenomen. Met vele foto’s geeft dit boek ervaringen weer met het stoomdestilleren van naaldbomen uit het Brabantse Chaamse bos. Er wordt in heldere receptuur met doseringen beschreven hoe de etherische olie en hydrolaat van deze naaldbomen kunnen worden toegepast.

Jonge Lariksboompjes

Wat doen je als jouw gezondheid wat extra’s kan gebruiken? Je merkt dat je minder fit bent, vaker vermoeid, niet echt uitgerust en kwaaltjes steken de kop op. Grijp je naar pillen of kijk je in de natuur wat er voorhanden is en wat jou een fitheidsboost kan geven. De etherische olie en het hydrolaat van de naaldbomen uit onze omgeving helpen daarbij. In dit boek lees je hoe te destilleren en het destillaat te gebruiken voor jouw gezondheid.

Ik wens je veel inspiratie en verwondering over de naaldbomen die ons zoveel kunnen bieden voor een gezond en fit leven.

Het boek ‘Lariks, Spar en Grove Den: naaldbomen met geneeskrachtige werking’  kost € 29,50. De verzendkosten zijn € 5,- binnen Nederland. Uitgave in eigen beheer. ISBN 9789402240009 

Bestellen kan via het bestelformulier op de website  of via indekoperenketel@gmail.com

IJs met reuzenzilverspar etherische olie

Als het destilleerseizoen een beetje op z'n einde loopt sluiten we af met een oogstfeest. Bezoekers zijn dan in de gelegenheid om kennis te maken met de etherische oliën en hydrolaten die we in het seizoen hebben gemaakt.

Het oogstfeest leek mij een ideaal moment om de bezoekers niet alleen met de geur, maar ook met de smaak van etherische olie te laten kennismaken. Dat klinkt misschien gek maar de aromatische stoffen waaruit de etherische oliën bestaan worden natuurlijk ook in voedingsmiddelen gebruikt. IJs is vanwege het melkvet erg geschikt om dat eens uit te proberen.

Over het ijsmaken met etherische olie had ik een aantal jaren geleden al een balletje opgegooid met de Jacobushoeve die in onze regio bekend staat om de lekkere (biologische) ijs die ze maken. Omdat etherische oliën geconcentreerd zijn is het belangrijk om een voorbeeldrecept te hebben. Tijdens mijn zoektocht kwam ik een aantal recepten tegen waarbij de ijsmakers munt, sinaasappel en lavendel gebruiken om een lekkere frisse smaak te creëren.

Geoogste reuzenzilverspar   Abies grandis

Voor het ijs wat ik afgelopen week heb laten maken door de Jacobushoeve heb ik gekozen voor de etherische olie van de Reuzenzilverspar (Abies grandis) in combinatie met stracciatella. Dit omdat ik uit de geur en de analyse die ik van deze bijzondere olie heb laten maken weet dat er een redelijke hoeveelheid limoneen in aanwezig is. Deze monoterpeen die in een heel hoog percentage in sinaasappel etherische olie zit is namelijk qua smaak een goede combi met chocolade.

IJs proeven

Ik was dan ook erg benieuwd of het Stracciatella- 'Chaamse bos'-ijs bij de bezoekers afgelopen zaterdag in de smaak zou vallen. De ijsmaker van de Jacobushoeve was in ieder geval enthousiast.

Dat enthousiasme kreeg ik ook te horen van de bezoekers van het oogstfeest van afgelopen zaterdag. Men vond het ijs:

 Bijzonder, smaakt naar bos, citrusachtig, erg lekker, smaakvol.

 In de middag heb ik de aanwezige bezoekers nog een destillatie met wat overgebleven muntbladeren (Mentha spicata) uit onze tuin laten zien. Hiervoor heb ik een glazen destilleeropstelling gebruikt.

Gezien de tijd van het jaar (september) leverde de destillatie geen etherische olie op waarmee ik een nieuwe ijssoort zou kunnen laten maken. Misschien volgend jaar?

Bezoekweek bij INDEKOPERENKETEL

Een week geleden was het bezoekweek bij indekoperenketel. We hadden een aantal verzoeken voor een 'bedrijfsbezoek' aan onze destilleerwerkplaats gebundeld en in één week gepland. 

Het ging om bezoeken van deelnemers uit de Brabantse regio waar we actief zijn.

Bijna alle kruiden op de wandplaat hebben we al een keer gedestilleerd.

Tijdens het 2 uur durende bezoek hebben de deelnemers kunnen ruiken en zien hoe je via stoomdestillatie etherische olie kan maken.

Het destilleerproces heb ik laten zien en ruiken door gebruik te maken van een kleine werkende destilleeropstelling gevuld met gedroogde Lavandinbloemen. Ook heb ik de deelnemers het verschil in samenstelling van diverse etherisch oliën laten ervaren door middel van een geursessies.

Tijd voor een korte pauze.

Aan het einde van het bezoek hebben de deelnemers een geurig presentje meegekregen.

Ik had namelijk van tevoren een aantal geursticks gevuld met Lavandin etherisch olie.

het vullen van geursticks

Geursticks of inhalator sticks zijn erg handig om bijvoorbeeld bij een verstopte neus in de winter te vullen met een beetje eucalyptus olie of zoals wij dat zelf doen Lariksolie. Je kan dan regelmatig aan de stick snuiven om de infectie te lijf te gaan. In het geval van de geursticks met Lavandin die we hebben uitgedeeld zal het snuiven een rustgevende werking hebben.

klaar om uit te delen

Bij het vertrek kregen de schapen die uitgeladen werden op het terrein naast de destilleerwerkplaats de ruime aandacht van een aantal deelnemers.

Catharina en ik vonden het een geslaagde bezoekweek waarin de grote interesse van de deelnemers in waar wij al een aantal jaren mee bezig zijn opviel.