koelemmer foto Frank Stolvoort

zaterdag 10 september 2016

Analyse van tijmolie

Een aantal etherische oliën die ik de afgelopen tijd heb gemaakt heb ik laten analyseren op de samenstelling. Zo ook de keukentijm (Thymus vulgaris 'Compactus') en de sinaasappeltijm (Thymus vulgaris 'Orange"). Vooral de samenstelling van de laatste olie leek mij nogal interessant.
Sinaasappeltijm etherische olie
Tijmolie kan in verschillende chemotypes worden ingedeeld, afhankelijk van de inhoudstoffen. De volgende defenitie van chemotype is te lezen op wikipedia:

Verschillende chemotypes van één plantensoort leveren anders samengestelde etherische oliën op, met daarbij horende verschillen in eigenschappen en toepassingsmogelijkheden. Uiterlijk zijn er nauwelijks verschillen in de morfologie van chemotypes, enkel hun chemisch fenotype verschilt. Bij het gebruik van deze oliën, in de aromatherapie en parfumerie vooral, is de kennis van het chemotype van groot belang.
bloeiende Thymus vulgaris  foto: wikipedia

Op internet vond ik een interessant artikel over chemotypen van tijmolie. http://www.revuevitiarbohorti.ch/artikel/2009_06_f_441.pdf  In dit artikel worden 7 chemotypes van tijm genoemd.

Chemo types van Thymus vulgaris

-Thymol:       het meest voorkomende chemotype
-Carvacrol: gebieden van extreme hitte en droogte
-Linalol:        in het vochtige middengebergte
-Geraniol:     aangepast aan hoogte omstandigheden
-Sabinene hydraat of Thuyanol: intermediar tussen linalol en geraniol
-para Cymeen of α Terpineol: voorloper van de biosynthese van carvacrol en thymol
-1,8 Cineol:  Bekend in Spanje en recent geïsoleerd in het Zuid Frankrijk

De stof waar het chemotype naar is vernoemd zit in een hoog percentage in de etherische olie.

sinaasappeltijm etherisch eolie
De analyse van de twee soorten tijmolie die ik deze zomer heb gemaakt gaf de volgende samenstelling te zien

                           THYMUS COMPACTUS BIO BATCH N° SD 19-06-2016
     
Peak
RT (min)
Component name
%
Norm (%)
Allergens
(%)
19
20,1
g-TERPINENE
11,18
 
 
23
21,6
p-CYMENE
6,92
 
 
41
39,4
LINALOOL
2,37
 
2,37
50
43,3
b-CARYOPHYLLENE
3,19
 
 
102
75,2
THYMOL
60,41
 

105
76,5
CARVACROL
2,67
 



TOTAL
99,99

2,73

                                THYMUS VULGARIS “ORANGE” BATCH N° SD 21-07-2016 
     

Peak
RT (min)
Component name
%
Norm (%)
Allergèns
(%)
21
19,9
g-TERPINENE
10,64
 
 
26
21,3
p-CYMENE
3,45
 
 
41
39,2
LINALOOL
16,87
 
16,87
50
42,9
b-CARYOPHYLLENE
2,83
 
 
63
48,9
TERPENYL ACETATE
17,28
 
 
64
48,9
a-TERPINEOL
6,44
 
 
92
74,8
THYMOL
18,16
 
 
95
76,3
CARVACROL
9,15
 
 


TOTAL
99,97

19,12


Ik heb de grafiek van het Zwitserse onderzoek gebruikt om deze analyseresultaten te kunnen interpreteren. Hiervoor heb ik twee kolommen toegevoegd: 8 (T.vulgaris ´comptactus´) en 9 (T. vulgaris ´Orange`).

Toch blijkt het lastiger dan gedacht, omdat er ongetwijfeld meer verschillende inhoudstoffen in de Zwiterse en Franse tijm zitten dan in de grafiek is weergegeven. Daarom komt de staafdiagram van de keukentijm en sinaasappeltijm niet tot de volledige 100%.


variëteit

bedrijf
Chemo-type
1
´Varico 2´
Hybride (CH)
MediSeeds (CH)
Thymol
2
´Varico 3´
Hybride (CH)
MediSeeds (CH)
Thymol
3
´Deutscher Winter Blosem´
Populatie (D)
Biosem (CH)
Thymol
4
´Deutscher Winter UFA´
Populatie (D)
Fenaco (CH)
Thymol
5
´L2´
Hybride (F)
Iteipmai (F)
Linalol
6
´122´
Hybride (F)
Iteipmai (F)
Thymol / Carvacrol
7
´147´
Hybride (F)
Iteipmai (F)
Carvacrol
8
keukentijm
Cultivar (NL)
Puur Aroma
Thymol
9
sinaasappeltijm
Cultivar (NL)
Puur Aroma
?


De nummers 1 tot en met 4 uit het onderzoek behoren duidelijk tot het Chemo Type Thymol. Nummer 5 heeft een hoog linalol-gehalte en is daardoor ook als zodanig geclassificeerd als CT linalol. Nummer 6 in de tabel is een gecombineerde CT, namelijk Thymol-Carvacrol, en nummer 7 is overduidelijk een CT Carvacrol.



De eigen tijm etherische olie die we gemaakt hebben van Thymus vulgaris 'Compactus" (8) is door het hoge gehalte Thymol duidelijk te karakteriseren als CT Thymol. Bij de Thymus vulgaris 'Orange' (Sinaasappeltijm) is dat een stuk moeilijker vast te stellen.
Wat allereerst opvalt is dat deze olie geen noemenswaardige hoeveelheden limoneen bevat, een hoofdbestanddeel van sinaasappel etherische olie. Omdat er in de olie geen stof in een percentage van boven de 20% zit, is het chemotype moeilijk vast te stellen. CT thymol/ linalol terpenylacetaat?
Los van het vaststellen van het Chemo Type is het denk ik misschien wel belangrijker dat we de inhoudstoffen en de percentages kennen in verband met de gebruiksmogelijkheden van deze bijzondere olie!

dinsdag 30 augustus 2016

Een zomer vol Lavandin

Door Catharina de Bruin
Ook dit jaar hebben we weer een aantal workshops 'Lavendel destilleren' gehouden. We vinden het hardstikke leuk om deze workshops te houden. Elke keer zijn we weer verbaasd over de veelzijdigheid van deze plant en de mensen die lavendel heerlijk vinden ruiken. Daar gaan de workshops ook over: vooral ruiken, voelen en zelfs proeven van de lavandin.
Voor deze workshops gebruiken we Lavandin hybrida. Ze is biologisch en gecertificeerd door de teler. De gedroogde bloemen komen uit Mévouillon in Frankrijk. Dat is een streek waar veel lavendelvelden zijn aan de voet van de Mont Ventoux. Je kan erover lezen in dit boek Lavendel: op het land en in huis, tuin en keuken / tekst Anne Simonet - Avril, foto's Sophie Boussahba
workshop 002 workshop 004
Henk geeft uitleg over de techniek van het stoomdestilleren, een stukje biochemie – waar maakt de plant olie, een aantal toepassingen en waar je op moet letten als je etherische olie koopt.  We doen een geursessie met verschillende soorten olie. Een behoorlijk gevuld programma bij elkaar. Tussendoor hebben we verse kruidenthee met zelfgemaakte aardbeienkwarktaart erbij.
workshop 003 workshop 002
workshop 007 workshop 003
workshop 003 workshop 005

De workshops zijn snel volgeboekt. De deelnemers komen van Hengelo en Haarlem tot aan Lokeren en Antwerpen. Lees hier een aantal reacties die we kregen na afloop:
Beste Henk en Catharina, 
Het is al weer meer dan een week geleden dat ik mocht genieten van de workshop lavendeldestilleren. Mooi om mee te maken, mooi om gezien te hebben.
Het proces op zich, maar ook je de deskundige achtergrond informatie, daarbij de bezieling vanuit je beroep. Het was een verre tocht, maar meer dan de moeite waard.  [ …. ]
Nogmaals, het was TOP!! Dankjewel!!  Ik blijf jullie volgen. Groet M
Hallo Henk en Catharina, 
Ik vond het een heel geslaagde workshop. Alles werd duidelijk en heel enthousiast uitgelegd. De sfeer was ook heerlijk ontspannen, waarbij de lavendel misschien ook wel heeft bijgedragen. En dan nu nog zo'n uitgebreide syllabus. Fijn, kan ik ook alles nog eens rustig doorlezen!
Ik moet eerlijk bekennen dat ik de lavendelolie toch al op een geursteentje heb gebruikt in onze slaapkamer. De nacht ervoor hadden we nogal last gehad van ontzettend irritante muggen, maar deze zaterdagnacht niet meer. Ik heb ook heerlijk diep, vast en lang geslapen, heerlijk. Mijn partner vond me gisteren overdag ook nog super ontspannen. [ … ]
Met vriendelijke groet, H.
Goedemorgen Henk en Catharina,

Heel veel dank voor de geweldige middag. En de reader! Kijk hier heb ik nu wat aan.
Jullie workshop zit goed in elkaar, informatief en duidelijk en vooral integer.
Fijn ook dat jullie aan nazorg doen, want ik zal vast nog vragen hebben.

Fijne dag nog,
C.
 
 recept met lavandin provence

Lees ook het blog wat Nicole Van Beek heeft geschreven over haar ervaring: http://idunagezondgenieten.be/lavandin-destilleren/
Nicole heeft twee recepten van lavandin olie en twee recepten voor lavandin hydrolaat erbij gedaan. Bekijk het foto album op facebook voor de foto's van Nicole Van Beek. Dank je, Nicole.

Catharina lavandin
Catharina laat de gedroogde lavandinbloemen ruiken
We hebben lavandin olie en hydrolaat gemaakt en als je die wilt kopen, kan dat via de webwinkel. We hopen dat veel mensen deze fijne, mooie lavandin olie gaan gebruiken en ervan genieten.