koelemmer foto Frank Stolvoort

vrijdag 4 mei 2012

Larix destilleren

Ik was al een tijdje van plan Larix te gaan destilleren. De larix ook wel lork genoemd, is een bijzondere naaldboom, omdat deze boom z'n naalden in het najaar verliest. Het voorjaar is dus een goede tijd om verse larix naalden te oogsten. Meer info: http://nl.wikipedia.org/wiki/Lariks
 
In de Chaamse bossen heb ik in de vroege ochtend, met toestemming van de boswachter, een aantal kleine boompjes en grote laag hangende takken geknipt. In totaal 2 klapkratten vol.

Deze oogst heb ik bij thuiskomst direct verwerkt, dat wil zeggen kleiner gemaakt met een hakselaar. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat de stoom tijdens het destilleren de etherische olie goed kan vrijmaken uit de plantendelen. Om ervoor te zorgen dat deze fijn gehakselde Larix niet door de gaatjes in de kolom van de alambiek vallen heb ik een stukje grofmazige stof gebruikt.
De kolom gevuld met 2 kg Larix naalden en ook een paar gehakselde dunne stammetjes.
Vanwege de koele buitentemperatuur heb ik de destillatie in de keuken op het gasfornuis uitgevoerd.

aansluitingsslangen koelemmmer

Dat is eigenlijk een heel gedoe, omdat de plank waar het gasfornuis op staat ondersteuning nodig heeft vanwege het gewicht van de alambiek plus inhoud.
Op het moment dat de thermometer in de top van de alambiek 40graden Celcius had bereikt was er uit de uitloop van de koelemmer al een geur waarneembaar.
Deze geur is het beste te omschrijven als: licht bloemig/harsachtige lucht. Na het overkomen van het eerste destillaat bij zo'n 94 graden Celcius veranderde deze lucht in een scherpere bloemige/ harsachtige lucht. Na twee uur destilleren, en 3 wijnflessen gevuld te hebben met hydrolaat, rook ik een droge sauna-lucht.
Voordat ik met de destillatie begonnen was had ik eigenlijk geen idee met wat voor soort opbrengst aan etherische olie rekening moest houden. Het is natuurlijk ook erg afhankelijk van allerlei factoren waaronder klimaat. Wat dat betreft (weinig zonuren) zou er niet gek veel olie te verwachten zijn.
De opbrengst kwam uit op zo'n 4 mL. Door het verlies aan olie tijdens het overbrengen (er blijft altijd wat olie aan de wanden van de scheitrechters plakken) kon ik 2 mL olie in een druppelflesjes stoppen. Informatie over Larixolie is slecht te vinden, maar het pas door mij aangeschafte boekje 'Atherische Ole selbst herstellen' gaf mij de nodige informatie.

In dit boekje staat bij Larix, Larix decidua, dat het stoomdestilleren van verkleinde naalden en takken een opbrengst van 0,15-0,3 % geeft. Dat klopt dus aardig met de opbrengst die ik had, namelijk 4 mL uit 2 kg: komt overéén met ongeveer 4/2000x 100% = 0,2%. Wil ik meer olie produceren dan zal ik  mijn grotere ketel moeten gebruiken. De capaciteit van deze ketel (75 Liter) is tien keer groter dan die van de alambiek, dus het moet mogelijk zijn om 40 mL in één keer uit 20 kg gehakselde Larix te destilleren. De verzamelde olie rook na het destilleren bijzonder. Mijn vrouw had het over: fris en schoon, opgeruimd. Wie wil z'n huis daar niet naar laten ruiken? 

Reden genoeg om tzt nog een keer Larix te gaan destilleren.
Aan het boekje 'Atherische Ole selbst herstellen' geschreven door Bettina Malle en Helge Schmickl ga ik nog een artikel (recensie) wijden.
Andere info over Larixolie vond ik op: http://www.anthemis.nl/aroma/analysetholie/analyseLarix.htm




4 opmerkingen:

  1. hallo,
    Kan je mij vertellen wat de verhouding is tussen kruiden en hoeveelheid water die je gebruikt voor het stoomdistilleren?
    Kijk uit naar je reactie hartelijke groet
    Jan

    Mijn mail adres is jan@rubi.nl

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Jan,

      Als vuistregel geven B.Malle/H.Schmickl schrijvers van het boekje Atherische Ole selbst herstellen een verhouding van 1 liter water voor 1 kg plantenmateriaal. Zelf gebruik ik altijd meer water.
      Belangrijk is wel dat je in de gaten houd dat je ketel niet droogkookt!

      Verwijderen
  2. Hallo vraagje,
    kan je dit ook goed gebruiken voor een thuis sauna?
    De geur lijkt mij zo lekker.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Beste Rob,
    Larix geeft aangename geur, is sterk antiseptisch en werkt kalmerend voor de zenuwen. Dus dat lijkt mij het proberen waard.

    BeantwoordenVerwijderen