koelemmer foto Frank Stolvoort

donderdag 28 maart 2019

Pesticiden in etherische olie

Afgelopen zaterdag las ik bovenstaand artikel in het dagblad Trouw. Dat er in gangbaar krachtvoer (vaak soja uit Zuid-Amerika) pesticiden zitten wist ik al, maar dat het in stro zit wat ook gebruikt mag worden in de biologische landbouw was voor mij een verrassing. In deze tijd van het jaar is het gebruik van pesticiden zelfs zichtbaar. Landbouwers is het gebruik van glyfosaat bevattende Roundup toegestaan. Hierdoor kleuren de velden in het vroege voorjaar hier en daar oranje.
foto: Leeuwarder Courant bron: shutterstock
Het artikel in de krant gaat over mest, maar ook etherische olie kan door allerlei oorzaken pesticiden bevatten. Dat kan te maken hebben met verontreiniging in de bodem, maar ook met de teeltwijze waarbij pesticiden gebruikt worden.
Zo hebben we in 2015 van de etherische olie die we uit sinaasappelschillen hadden gedestilleerd een pesticiden-analyse laten maken. Er werden 4 soorten pesticiden gevonden met een redelijk hoge concentratie. In het onderzoek  Pesticides in essential oils: Occurrence and concentration in organic and conventional orange essential oils from eleven geographical origins uit 2017 is ook gekeken naar het verschil tussen etherische olie van conventioneel en biologische geteelde sinaasappel.

Wat opvalt is dat ook de etherische olie afkomstig van biologische teelt pesticiden bevatten. Wel in veel lagere concentraties. Verklaring hiervoor is terug te voeren naar de bodem. Blijkbaar worden de biologische sinaasappelen geteeld op percelen waar in het verleden pesticiden zijn gebruikt. 
foto: pixabay.com
De afgelopen jaren hebben we in de analyses die we hebben laten uitvoeren vaker gezien dat aromatische planten geteeld zonder chemische bestrijdingsmiddelen toch pesticiden bevatte. Het gedetecteerde pesticide gaf in alle gevallen een verklaring over het vroegere gebruik. Bijvoorbeeld toegepast in de fruitteelt als fungicide.  
Salie, munt en basilicum
Voordat we aromatische planten destilleren willen we dan ook altijd weten wat de teeltwijze is. Als er in volle grond geteeld wordt is het dus geen garantie dat er, ook bij biologische teelt, geen pesticiden in de etherische olie aanwezig zijn. Het telen van aromatische planten in potten met schone grond is dan ook een veiligere optie. 


zaterdag 23 maart 2019

Lavendel destilleerboek

Met de nodige trots presenteer ik  het Lavendel destilleerboek waarvan we afgelopen week een proefexemplaar mochten ontvangen! Met heel veel informatie en in full color delen we in dit unieke boek informatie over lavendel in Nederland. Om Catharina die met veel enthousiasme dit boek geschreven heeft te citeren:
We staan aan de wieg van een Nederlandse lavendelcultuur met een veelbelovende toekomst. Mis het niet en verdiep je in de veelzijdige lavendel!
Wie kent niet de lavendel, de heerlijk geurende grijsgroene plant met haar kleine paarse bloemen?
Dit lavendelboek is een naslagwerk voor tuiniers, biologische telers, voedselboswachters, herboristen, kruidenverzamelaars, aromatherapeuten, iedereen die houdt van de geur van lavendel en liefhebbers van lavendelolie. In dit handboek lees je over het telen, oogsten, drogen, destilleren en gebruiken, aangevuld met informatie over de biochemische processen van de lavendel.
lavendel in het Amsterdamse bos
Over het lavendel destilleerboek
Het boek begint met de taxonomische indeling en het verschil tussen lavendel en lavandin. De biochemische processen worden aan de hand van schematische weergaven duidelijk gemaakt. Naast de techniek van het stoomdestilleren en de verschillende destillatie-opstellingen, wordt ingegaan op de geneeskrachtige werking van lavendel, energetisch werken met lavendel, recepten en vele toepassingen.
De hoofdstukken gaan over destilleren in glas, destilleren in RVS, destilleren in koper, destilleren met een still. Elk hoofdstuk geeft een praktijkvoorbeeld van destilleren bij indekoperenketel. Vragen waarop wordt ingegaan zijn: hoe kies ik de meest geschikte locatie en waar moet ik op letten bij het telen van lavendel? Wanneer is het tijd om te oogsten? Welke soort destilleerketel kies ik? Hoeveel water heb ik nodig om te destilleren? Hoe kan ik het destillaat scheiden? Waar gebruik ik lavendelolie voor? Kan ik het ook op de huid gebruiken? Wanneer kies ik voor lavendelhydrolaat en wanneer kies ik voor etherische olie?


Uitgave van INDEKOPERENKETEL
Samenstelling: Catharina de Bruin
Illustraties: Henk Ploeger en Catharina de Bruin
Redactie: Marlies de Bruin

ISBN 978-94-6389-091-5
Met inhoudsopgave, index en literatuurlijst. Uitgave in eigen beheer.
Het Lavendel destilleerboek heeft 88 fullcolor glossy pagina's op A4 formaat.

Over de auteur
Catharina de Bruin is auteur van het naslagwerk "Lariks, Spar en Grove Den: naaldbomen met een geneeskrachtige werking" (2017) en van de praktische handleiding "Lavendel destilleerboek" (2019).
Catharina is partner/vennoot van INDEKOPERENKETEL en H&C Aromalab.



Bestellen:
Het boek kost € 24,50 en is te bestellen via een formulier op de website van indekoperenketel of via de mail indekoperenketel@gmail.com

zondag 10 maart 2019

Etherische olie in parfum


Er is steeds meer vraag naar parfums op basis van natuurlijke geurstoffen. Dat heeft voor een deel te maken met het aantal mensen dat allergische reacties krijgt door het gebruik van parfum houdende producten. Hoe zit het eigenlijk met de hoeveelheid etherische olie in een reguliere parfum? Een interessante vraag voor mij als destillateur van etherische oliën.
Decor van "Perfume: The Story of a Murderer" in het "Musée des miniatures et décors de cinéma", Lyon. 
(Jean-Baptiste Grenouille in de destillatieruimte) Wikipedia foto: User:ΛΦΠ 
Vroeger zoals mooi te zien en te lezen is in de film en het boek ´Perfume´ werd parfum samengesteld uit natuurlijke ingrediënten. Om die te verkrijgen werd gebruik gemaakt van een koperen destilleeropstelling voor het stoomdestillatieproces. Met de opkomst van de chemische industrie en de verworven kennis om geurstoffen te synthetiseren werden geurstoffen vervangen door goedkopere synthetische stoffen. Bijvoorbeeld linalol en linalylacetaat hoofdbestanddelen van lavendel etherische olie. Meer informatie over lavendelolie lees je in het boek 'Lavendel destilleerboek' geschreven door Catharina Bruin. 
Het aandeel etherische olie in parfum is prijsbepalend
In de film ´Perfume´ gebruikt Baptiste Grenouille een aantal etherische oliën voor een parfum:  patchouli, citroen, sinaasappelbloesem en styraxolie.

https://helloglow.co/essential-oil-perfume/
Als je nu kijkt naar het aandeel etherische olie in parfum is dat aandeel laag. De receptuur van parfum is te vinden in boeken en op internet. Voor het schrijven van dit artikel heb ik gekeken naar de receptuur van Chanel No.5. Onder de 22 aromatische bestanddelen bevinden zich drie etherische oliën: Ylang Ylang, Patchouli en Styrax.

Het parfum bevat ook 5% linalol(synthetisch) een stof die bekend staat als allergeen. In de receptuur staan ook de hoeveelheden die gebruikt worden. Als je dan kijkt naar de percentages bevat dit parfum 3,2% etherische oliën en 96,8% synthetische geurstoffen. Gemiddeld genomen bevat een parfum 5% etherische olie, maar dat is geen verplichting. Parfum kan ook voor 100% uit synthetische geurstoffen bestaan.


Allergieën
In 2014 maakte de Europese Commissie bekend dat ze antranol, chloroanthranol en lyral wilden verbieden. Dit omdat uit onderzoek bleek dat deze stoffen bij naar schatting 1 tot 3% van de mensen huid- en luchtweg allergieën zouden kunnen veroorzaken. Stoffen die onderdeel uitmaakten van twee bekende parfums. In het licht van parfumallergie is het goed dat op het verpakkingsdoosje van de parfum inhoudstoffen staan vermeld.

Om te achterhalen of je allergisch bent voor bepaalde geurstoffen kan je een allergietest laten uitvoeren. Een aantal jaren geleden heb ik zelf een allergietest ondergaan. Bij deze test gebruikt men een parfummix bestaande uit: kaneelalcohol, kaneelaldehyde, eugenol, iso-eugenol, geraniol alfa-amylkaneelaldehyde, hydroxy-citronellal en oak moss. Dit mengsel dient als indicator voor allergie voor één of meer parfumgrondstoffen. Bij een positieve score op de test kan met een vervolg test gekeken worden om welke stof of stoffen het gaat.